Ortodoks ve Katolik kiliseleri birçok noktada farklı görüşlere sahip olmuş ve bu farklı görüşler ayrılık ve kavgaları beraberinde getirmiştir. Bu iki büyük mezhep; Kutsal ruh, Roma’nın cumartesi orucu, evlenme yasağı, ikili ruh gibi birçok konuda zıt görüşlere sahip olmuşlardır. Hemfikir oldukları neredeyse tek ve kesin nokta cennet ve cehennem kavramlarıdır. Her ikisi de cennet ve cehennemi kabul etmişlerdir. Ortodoks kiliseleri, Katolik kiliselerinin “Araf’ta arınma” önerilerini asla kabul etmemişlerdir. Katolik kiliseleri daha fazla diktatör ve hiyerarşik bir tutum sergilerken Ortodoks kiliseleri daha insancıl ve özgür şartlar sunmuşladır. Buna en güzel örnek ayinlerin yapılış şekilleri olacaktır. Katolikler, ayinlerin sadece Latince yapılmasını şart koşarken; Ortodokslar ise ayinleri her dilde yapılabileceğini belirtmişlerdir. Bir diğer ayrılık ise Ortodoksların Noel, Paskalya gibi özel günleri Katoliklerden daha farklı tarihlerde kutlaması ve kutsal akşam yemeği sırasında mayalı ve mayasız ekmek tartışmasıdır. Maya Ortodokslarda kutsal ruhu ifade etmiştir. Katolik kiliseleri ise kutsal akşam yemeğinde mayasız ekmek kullandıkları için, Ortodoks kilisesi tarafından “kutsal ruhun değmediği” ya da “Rahmetten nasibini alamayanlar” olarak nitelendirilmişlerdir. İki kilisenin zıt olduğu en önemli ve en farklı görüş ise İsa’nın çarmıha gerilmesindeki ana sebep olmuştur. Katolikler İsa’nın çarmıha gerilmesini, kendini kurban etti şeklinde yorumlarken; Ortodoks kilisesi ise, İsa’nın zaferi ve insanlığın kurtuluşu olarak yorumlamışlardır.

         1054 yılında Papa ІX. Leo, Ortodoks kilisesine olan nefret ve düşmanlığın cevabı olarak “Humbert” isimli Kardinali İstanbul’a göndermiştir. Humbert’in geliş amacının barış olduğu düşünülse de asıl niyeti kısa sürede ortaya çıkmıştır. Humbert, Ayasofya sunağının içerisine, Papa’nın doğu kilisesine yönelik hazırladığı aforoz fermanını koymuştur. Bu fermanın fark edilmesiyle birlikte, İstanbul Patriği Cerulorius da Roma kilisesini aforoz etmiştir. Yani karşılıklı olarak aforozlar bu olayla gerçekleşmiştir. Karşılıklı aforoz esnasında Normanlar tarafından esir olarak alınan Papa ІX. Leo bir süre sonra yaşamını yitirmiştir. Yapılan karşılıklı hakaret ve aforozlar dışında yaşan en önemli olay Latinlerin İstanbul kiliselerini basmaları olmuştur. 4. Haçlı seferinde İstanbul’a gelen Latinler, İstanbul Ortodoks kiliselerini basıp ikonları ve kutsal çanakları yerle bir etmişlerdir. En ileri saldırı ise Latinlerin rahipleri asmaları, patriğin tahtının üzerine hayat kadınlarını çıkarttırıp şarkı söyletmeleri olmuştur. Tarih notlarını incelediğimizde bu sorunların temel kaynağı olarak Vatikan kilisesinin siyasi amaç ve etkilerini doğuya yaymak istemesi ve doğunun da buna olumsuz yaklaşması olduğu yönündedir.

1054 yılında baş gösteren bu ayrılık 1962-1965 yılları arasında 2. Vatikan Konsilinde yeni oluşturulmuş kararlar ile iki kilisenin sorunları giderilmeye çalışılmıştır. Bu toplantıda Hıristiyan birliği sekreteryası kurulmuştur. 18-25 Ocak günleri, Hıristiyanları birleştirme haftası olarak ilan edilmiştir. Dönemin Katolik lideri olan Papa VI. Paul, 1964 yılında Kudüs’te İstanbul Rum Patriği ile bir görüşme gerçekleştirmiştir. Dönemin İstanbul patriği olan Athenagoras ise 26 Ekim 1967’de Papa VI. Paul’u Roma’da ziyaret etmiştir. Bu ziyaretlerle birlikte, 1054 yılında yapılan karşılıklı aforozlar iptal edilmiştir. Sonrasında yapılan her ziyaret birleştirici güçte olmuştur. Zaman içerisinde düşmanlığın son bulunmasıyla beraber birçok ayin yapılmış ve birçok ziyaret gerçekleştirilmiştir.

Ortodoks kiliseleri 8. yüzyılda oluşturulmuştur. Dünyada yaklaşık olarak 300 milyon kişi Ortodoks mezhebine dahildir. 3 büyük mezhep arasındaki sıralamasına baktığımız zaman, Katolik, Protestanlık ve son olarak Ortodoks mezhebi gelmektedir. Kilisenin merkezi İstanbul Fener Rum Patriğidir. Bu mezhebin ana kiliseleri ise; Yunanistan, Rusya, Bulgaristan, Ukrayna, Gürcistan, Romanya, Sırbistan, Kıbrıs, Suriye ve Habeşistan’dır.

İnançları

1) Ruhani başkanları Patriktir.

2) Patrik yanılabilir.

3) Patrik İsa’nın vekili değildir.

4) Kudas ayininde ekmek mayalı olup şarap sulandırılmalıdır.

5) İsa hem Tanrı hem de insanlık özelliklerini barındırmaktadır.

6) Meryem ve aziz ikonalarına sonsuz saygı beslenir.

7) İlk 7 konsilin kararları kabul edilir.

8) Ayinlerin Latince yapılma zorunluluğu olmayıp herkes kendi dilinde ayin yapabilir.

9) 7 tane sakrament bulunmaktadır.

10) Papazlar sakal bırakabilir.

11) Patrik, başpiskopos, keşişler dışındaki papazlar evlenebilir.

12) Bazı özel durumlarda boşanma gerçekleşebilir.

13) Günah işleyenler günahın boyutu kadar Araf’ta bekletilirler.

14) Vaftizin hemen ardından konfirmasyon gerçekleştirilir.

15) Haç, sağdan sola olacak şekilde çıkarılır.

16) Kutsal ruh babadan çıkmıştır.

1) Dini başkan Papa’dır.

2) Kutsal ruh, “Baba ve Oğul”dan çıkmıştır.

3) Papa İsa’nın vekilidir.

4) Papa yanılmaz.

5) Roma bütün kiliselerden daha güçlü ve değerlidir.

6) Roma kilisesi evrenseldir.

7) İsa hem Tanrısal hem de insani özelliktedir.

8) İsa ve Meryem günahsız ve temizdirler.

9) Azizler Tanrı katında sözcü olup, şefaatte bulunurlar.

10) Günah çıkarmak mecburidir. 

11) Günah çıkarma işleminin, günah çıkarma hücresinde papaza itiraf edilerek yapılması şarttır.

12) 7 adet sakrament bulunmaktadır.

13) Ruhban kesimi evlenemez, evlenenler ise boşanamaz, çünkü boşanmanın ardından evlenmek zina sayılır.

14) 20 konsilin aldığı karar kabul edilir.

15) Ayin dili Latincedir.

16) Cennet, cehennem ve Araf’ı kabul ederler.

17) Cuma günü et veya herhangi bir yağlı besin tüketilmesi yasaktır.        

Bizans, Ortodoks patrikliği Batı’da Tuna nehri, Fırat nehri, Kapadokya, Ermenistan ve Suriye’ye kadar, Roma Katolik kilisesi ise; Adriyatik sahili, Tuna nehrinin batısı, batı Akdeniz ve Batı Avrupa bölgelerinde yaygınlık göstermiştir. 13. yüzyılda Bizans Ortodoks mezhebi, Rus Ortodoks kiliselerini kurmuştur. Avrupa’daki İngiliz ve İskandinav bölgelerinin çoğunluğu Katolik mezhebini bırakıp Protestanlığa geçmiştir.