Tarihi Olaylar

İngiltere’ye zamanında “Üzerinde Güneş Batmayan İmparatorluk” ünvanını kazandıran faktörler sahip olduğu Kraliyet Donanması ve gözü pek İngiliz denizcileridir. Sömürgecilik faaliyetlerinden sonra iki tane büyük Dünya Savaşı atlatmış ve gücünü koruyabilmiş olan bu donanma tarihin en büyük donanmalarından birisidir.

Yeni Dünya’da birçok yerin keşfedilmesini sağlamış ve Latin Amerika’nın İspanyol yurduna dönüştürülmesinde etkili bir rol oynamış olan İspanyol Donanması tarihteki en güçlü donanmalardan biri olarak anılmaktadır. Gücünün zirvesinde olduğu 1588’de Kral II. Felipe’nin emriyle İngiltere’yi işgal için 131 savaş gemisiyle yola koyulmuş fakat sert direniş ve hava muhalefeti nedeniyle savaşı kaybetmiştir. Protestan kasırgası nedeniyle 24 gemisi İrlanda kıyılarına vurmuştur. (İrlan'da kıyılarına vuran gemilerin techizatları günümüzde yeni yeni bulunmaya başlamıştır. Haberin detayı için tıklayınız) 

Başarısız İngiliz işgalinden sonra Yenilmez Armada'nın gücü gitgide azalmıştı. Bunun yanında Aramada'dan çekinen donanmalar ve ülkeler de günyüzüne çıkmaya başlamıştı. Yenilmez Armada, 1600’lü yılların sonlarında Hollandalılara yenilerek iyice gücünü iyice kaybetmiş ve denizlerdeki hakimiyetini yavaşça teslim etmek zorunda kalmıştır. Dünya'ya kök söktüren Armada 1600 yıllardan itibaren kontrollü büyüme yolunu seçmiştir.

İspanya Krallığının da desteğiyle birlikte oluşturulan Portekiz Donanması, dünyadaki birçok keşfedilmemiş yere ilk giden donanmadır. Coğrafi keşiflerin lokomotifi olan Portekiz Donanması, Ümit Burnu’nu geçip Arabistan ve Hindistan bölgelerine saldırınca karşısında Osmanlı Donanmasını bulmuştur. Her iki tarafın da üstünlük sağlayamadığı bu savaşta, Portekiz Donanması gücünün bir kısmını yitirmiştir. Ardından Napolyon’un Fransız Donanması karşısında yenilmiş ve etkisini tamamen kaybetmiştir.

1500’lü yıllarda Sokullu Mehmet Paşa’nın sadrazamlık yapmasıyla birlikte Osmanlı Donanması dünyanın en büyük donanması haline gelmiştir. Kıbrıs’ın 1571’deki fethine kadar herşeyin yolunda gittiği donanma, dönüş yolunda Haçlı Donanmasıyla karşılaşmış İnebahtı Deniz Savaşı gerçekleşmiştir. Savaş sonrasında Osmanlı Donanmasının neredeyse tamamı batmış ve çok önemli denizciler hayatını kaybetmiştir. O günden sonra Osmanlı Donanması çökmemiş, varlığını devam ettirip özellikle Barbaros Hayettin ve Cezayrli Gazi Hasan Paşa döneminde başarılı seferlere imza atmıştır. Örneğin; ABD'nin vergi ödemeyi kabul ettiği ve yabancı bir dilde (Osmanlıca) imzaladığı ilk antlaşma olan Trablus Antlaşması Cezayrli Gazi Hasan Paşa donanmasının Amerikan donanmasına kök söktürmesinden sonra yapılmıştır. Fakat yine de Osmanlı donanması hiçbir zaman eskisi kadar etkin olamamıştır.

1300’lü yıllarda merkezi İtalya’da olan bu devlet Akdeniz ve Karadeniz’de birçok limanı ele geçirip sömürge üsleri kurmuş ve Osmanlı İmparatorluğunun büyüyüp Akdeniz ve Karadeniz’i Türk Gölüne çevirmesinden sonra etkisini yitirmiştir.

1933’te yapılan seçimler sonucu iktidara gelen Adolf Hitler liderliğindeki Nazilerin ilk icraatlarınden birisi ordu ve donanmanın yeniden tahsis edilmesi olmuştur. İsveç ile geliştirilen iyi ilişkilerle bol miktarda demir-çelik endüstri malzemesi alınmış ve dünyanın en büyük donanması oluşturulmuştur. 1940 yılında Norveç’in işgal edilmesiyle birlikte, doğal limanlara sahip olan Norveç, Nazi Donanmasına büyük oranda ev sahipliği yapmış ve zamanın en büyük savaş gemisi olan Bismarck bu limanlardan çıkmıştır. 1942 yılından sonra Almanların haberleşme sisteminin, İngiliz istihbarat teşkilatları tarafından çözülmesinden sonra Alman gemileri bombalanmaya başlamış ve savaş sonuna kadar gücünü yitirmiştir.

ABD’ye düşman olan Japon İmparatoru Hirohito'nun emriyle 1930’lu yıllardan itibaren büyük bir donanma inşası seferberliği başlamış ve onlarca uçak gemisi ile kruvazör inşa edilmiştir. 1941 yılına gelindiğinde ise Japon uçakları, Hawaii Adasındaki ABD deniz üssü Pearl Harbor'a saldırarak, II.Dünya Savaşının Pasifik Cephesini açmıştır. Ardından 1944’te yapılan Midway Deniz Savaşının güzergahını önceden elde eden ABD Donanması bölgeye uçaklarını göndermiş ve Japon Donanmasının büyük bir bölümü batırılmıştır. Böylelikle savaşın seyri değişmiş ve 1 yıl sonra Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombalarının da atılmasıyla Japonya savaştan çekilme kararı almış ve II.Dünya Savaşını bitiren anlaşma imzalanmıştır.

Tarihi milattan önce 1000’li yıllara dayanan Sami ırkından gelen Fenikeliler, zamanın en büyük donanmasını inşa etmiştir. Akdeniz’de Mısır, Lübnan ve Kıbrıs kıyıları başta olmak üzere tüm deniz ticareti Fenikeliler tarafından gerçekleştirilmiş, ayrıca Karadeniz’de Sinop ve Kırım ele geçirilerek lojistik üsler kurulmuştur.

1800’lü yıllardan sonra içine kapanıp, sanayileşmeye önem veren ABD; bununla birlikte donanmasının modernizasyonunu da tamamlamış ve I.Dünya Savaşı sırasında, Alman Donanmasını yok etmiştir. Ardından II.Dünya Savaşında, Japon saldırılarıyla savaşa dahil olan ABD, ülke içerisindeki fabrikaların birçoğunu askeri fabrikaya dönüştürmüştür. ABD'nin kısa sürede büyük donanmaya sahip olması, kazandığı II.Dünya Savaşından sonra da dünyanın iki süper gücünden birisi olmasına yol açmıştır.