Tevfik Fikret CV
YAZAR, ŞAİR, ÖĞRETMEN (1867 - 1915)
Tevfik Fikret düşünceleri ve eserlerleriyle Türk edebiyatının batılılaşmasını derinden etkileyen en önemli şairlerin arasında gelmektedir.
| İsim Soyisim | : | Mehmet Tevfik |
| Adresi | : | Eyüp Mezarlığı, İstanbul |
| Doğum Tarihi | : | 24 Aralık 1867 |
| Doğum Yeri | : | İstanbul, Osmanlı Devleti |
| Ölüm Tarihi | : | 19 Ağustos 1915 |
| Ölüm Yeri | : | İstanbul, Osmanlı Devleti |
-
EĞİTİM
KURUM KURUM YERİ, TARİH Mahmudiye Valide Rüştiyesi 
İstanbul, Türkiye (- 1877) Rum annenin ve Osmanlıda memurluk yapan bir babanın oğlu olarak dünyaya Tevfik Fikret, annesini küçük yaşta kaybetmiştir. Fikret'in, babası da Arabistan'a sürgüne gönderildiğinden küçük yaştan itibaren anneannesi ve yengesi tarafından büyütülmüştür. İlk öğretimini Mahmudiye Valide Rüştiyesi'nde (şimdiki Pertevniyal Anadolu Lisesi) almıştır. Galatasaray Lisesi İstanbul, Türkiye (1877 - 1888) Fikret, Mahmudiye Valide Rüştiyesi'nin göçmenlere tahsis edilmesinden dolayı eğitimine Galatasaray Lisesi'nde devam etmiştir. Tevfik Fikret'in bu okuldaki eğitimi onun yazarlık hayatının bir başlangıcı olmuştur. Bu okulda dönemin önde gelen öğretmenleri olan Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci ve Muallim Fevzi gibi önemli yazarlardan dersler almıştır. Fikret gazel türündeki ilk şiiri Tercüman-ı Hakikati öğretmenlerinin desteğiyle bu okuldayken yazmıştır. Öğrenim hayatını da birincilikle bitirerek mezun olmuştur. -
MESLEKİ TECRÜBELERİ
MESLEK ÇALIŞTIĞI KURUM, YER, TARİH Katip ve 
Hariciye Nezareti İstişare Odası (Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi), (1888 - 1889) Tevfik Fikret, mezun olur olmaz şimdiki zamanın Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesinde katiplik yapmaya başlamıştır. Fikret kısa sürede Maarif Mektubi Kalemi’ne atanmış fakat bir yılını doldurmadan buradaki işinden ayrılmıştır. Fransızca Öğretmenliği Yüksek Ticaret Okulu, İstanbul (1889 - 1892 ) Fikret aralarda çeşitli memurluk işlerine girmiş olsa da Yüksek Ticaret Okulu’nda uzunca bir süre Fransızca öğretmenliği yapmıştır. Bu dönemde kuzeni Naime hanım ile evlenmiştir. 1991 yılında da Mirsad Dergisi'nin düzenlemiş olduğu şiir yarışmaya katılmış ve birinci olmuştur. Edebiyat Öğretmenliği Galatasaray Lisesi, İstanbul (1892 - 1895) Fikret'in küçüklükten beri hayalini kurmuş olduğu tek bir meslek vardı o da öğretmenlikti. Bu yüzden 1892 yılında girmiş olduğu Osmanlı Lisanı Öğretmenliği sınavını kazanmış ve Edebiyat Öğretmeni olmuştur. Öğretmen maaşlarının kesintisinin oldukça fazlalaşması üzerine Fikret çok sevdiği işini 1895 yılın zorunda kalmıştır. Başyazar Malumat Dergisi, İstanbul (1895 - 1896) Fikret Galatasaray Lisesi'nde öğretmenlik yaptığı dönemde arkadaşları Hüseyin Kazım ve Ali Ekrem Bolayır ile bir edebiyat dergisi çıkarmaya karar verdiler. Fikret de bu derginin başyazarı olmuştur. 1895 yılının Mayıs ayına kadar çıkarılan dergi de Fikret'in batılı tarzda yazmış olduğu 25 tane şiiri yayımlanmıştır. Aynı zamanda Haluk adında bir oğlu dünyaya gelen Fikret'in dünyası değişmiştir. Yazı İşleri Müdürü Serveti Fünun Dergisi (1896 - 1900) Tevfik Fikret, öğretmeni Recaizade Mahmut Ekrem'in vasıtasıyla batılı tarzdaki edebiyatı destekleyen Serveti Fünun dergisine Yazı İşleri Müdürü olarak getirilmiştir. 1900 yılına kadar Halit Ziya, Cenap Şahabettin, İsmail Safa, Mehmet Rauf, Samipaşazade Sezai, Hüseyin Cahit gibi isimlerle birlikte çalışmıştır. Bu dönemde yazarların batılı tarzdaki edebi görüşleri, pek hoş karşılanmamış yazarlar üzerinde baskı yaratılmıştır. Dönemin padişahı Abdülhamit'in aleyhine şiir yazdığı gerekçesiyle göz altına alınan Fikret bu dönemde inzivaya çekilmiştir. 1900 yılında meşhur eseri Rubab-ı Şİkeste'yi yayınlamıştır. Serveti Fünundaki görüş ayrılıkları da nüksetmeye başlayınca Fikret, aynı yıl bu edebiyat grubundan ayrılmıştır. Edebiyat Öğretmenliği Robert Koleji, İstanbul (1896 - 1909) Serveti Fünundaki yazı işleri müdürlüğünün yanında eş zamanlı olarak Robert Koleji'nde edebiyat öğretmenliği yapan Fikret grubun dağılmasından sonra kendisini öğretmenliğe daha çok adamıştır. Bu görevindeyken yakın arkadaşlarının sürgünlere gönderilmesi, kız kardeşinin ve babasının vefat etmesiyle Tevfik Fikret oldukça karamsar bir hayat yaşamaya başlamıştır. Fakat II. Meşrutiyetin ilan etmesiyle aktif olarak yazarlığa devam etmiştir. Okul Müdürü Galatasaray Lisesi, İstanbul (1909 - 1910) Tevfik Fikret, 1909 yılında eskiden hem öğrencilik hem öğretmenlik yapıp istifa ettiği Galatasaray Lisesine müdür olarak geçiş yapmıştır. Fikret'in aydın görüşü okuldaki diğer kişilerin tepkisini çekmeye başlamıştır. Okulun toplantı salonunu mescidin üzerine yaptırdığı gerekçesiyle oldukça ağır eleştirilere maruz kalmıştır. Akabinde 31 Mart Ayaklanması gerçekleşmiş ve okulun yıkılacağı haberi gelmiştir. Bunun üzerine kendisini okulun kapısına zincirlemiştir. Fakat bu tepkisi bile onu okuldan istifa ettirme düşüncesini değiştirmemiş ertesi gün istifasını vermiştir. Serbest Yazar Osmanlı Devleti (1910 - 1915) Tevfik Fikret'in oğlu Haluk'un yeri Fikret için oldukça ayrı olmuştur. Onun oğluna dair düşüncelerini şiirlerinde gözlemlemek mümkündür. Haluk'un topluma faydalı bir genç olarak yetişmesi için elinden geleni yapmıştır. 1909 yılında onu İskoçya'ya mühendislik eğitimi için göndermişitr. Haluk ise İskoç'yaya gidişinin ardından belirli bir süre sonra din değiştirerek Hrisytiyan olmuştur. Fikret ile ayrı yaşam ve inanışa sahip olmalarından dolayı Haluk hayatını farklı bir yönde çizmiştir. Bunun yanında Haluk Amerika'ya gitmiş ve rahiplik yapmıştır. Fakat Fikret'in oğluna olan özlemi ömür boyunca dinmemiştir. Fikret ise okul müdürlüğünden istifa ettikten sonra ara ara Robert Koleji'nde öğretmenlik yapsa da ağırlıklı olarak yazılarını yazmaya başlamıştır. 19 Ağustos 1915 yılında ise şeker hastalığından hayatını kaybetmiştir. -
ESERLERİ
Eser Adı Eserin Türü Tarihi 
Rübab-ı Şikeste (Kırık Saz) Şiir 1900 Tarih-i Kadim Şiir 1905 Haluk'un Defteri Şiir 1911 Rubabın Cevabı Şiir 1911 Şermin Şiir 1914 Hasta Çocuk Şiir Sis Şiir Millet Şarkısı Şiir Doksan Beş'e Doğru Şiir Hanı yağma Şiir Balıkçılar Şiir Haluk'un çocukluğu Şiir Rübab-ı cevab Şiir Bir İçim Su Şiir -
NİYET MEKTUBU
Kedimle oynarken benim onunla eğlenmemden daha çok, onun benimle eğlenip eğlenmediğini kim bilir? 
Arayan en sonunda hakkı bulur. Dünyada en büyük şey kişisel mutluluğu bilmektir. Yaşamak benim ayinimdir. Şüphe bir nura doğru koşmaktır. Şüphe etmek akıllı insanlar için haktır. Kızlarını okutmayan millet, oğullarını manevi öksüzlüğe mahkum etmesi demektir, hüsranına ağlasın. Uğraş, didin, düşün, ara, bul, koş, atıl, bağır. Durmak zamanı geçti, çalışmak zamanıdır. Yılların ilerlemesine yabancı kalmak, düşmeye doğru eğilmektir. Yaşamayı bilmek işim ve sanatımdır. -
REFERANSLARI
İnsan ona baktıkça ahlak temizliği, dürüstlük dersi alırdı. Hayatımda öyle vakar dolu bir ruha sahip insana pek az tesadüf ettim. 
Abdülhak Hâmit Tarhan Fikret’te de dil, Allah için, çok ayıklanmış, sağlam, temizdir. Musset’nin “Nuit” leri, Fikret’in de “Sis”i eşsizdir. Doğrusu Tevfik Fikret’i ben “Sis” de gördüm. Samipaşazade Sezai Bey Nazma tam manasıyla hâkim olup onu kendine mal etmiş bulunması itibariyle, aruz vezninden elde edebilecek neticelerin en güzel ve en yükseğini elde edebilmiş olmak hususunda Fikret rakipsiz kalmıştır. Halit Ziya Uşaklıgil Fikret’in büyüklüğüne, hepinizden fazla inanmış olduğumu, ona dair yazdıklarım ve söylediklerim ispat eder. Cenab Şehabettin Fikret, dili hepimizden iyi bilirdi. Kelimelere hiçbirimiz onun kadar sahip olamaz, hükmedemeyiz. Zevki ise hepimizinkinden çok daha ince ve sağlamdı. Cenab Şehabettin Dil bakımından Fikret çok ileri gitmiştir. Belki Cenab’ın dili rastıklı, gülsuyu kokulu bir şark güzelini andırır; fakat Fikret’inki herhâlde korselidir ve biçimlidir. Hüseyin Cahit Yalçın Tevfik Fikret de son derece üstün ve seçkin adamdır. Fikret’in bende bıraktığı tesir, zamanın devamıyla eskiyip küçülmekten uzak olan bir tesirdir. Meselâ Fikret’in şiirde ve sanatta, hatta dil ve ifadede meydana getirdiği çok büyük yeniliği Halit Ziya Bey nesirde göstermemiştir. Halide Edip Adıvar Tevfik Fikret, hayatında olduğundan yüz kere daha fazla, ölümünden sonra kendini izah etmiş, etrafında her gün biraz daha fazla hürmetler, takdisler toplamıştır. Hamdullah Suphi Tanrıöver Sonra şiirde de, mesela Fikret, kendinden evvel gelenlerden çok ileri gitti. O zamana kadar henüz şiir sahasına girmeyen birçok şeyleri bu çerçeveye o sokabildi. Fikret, dil ve ahenk bakımından da şiirde nazımda büyük gelişmeler ortaya koydu. Mehmet Fuat Köprülü Fikret! … İşte bana “mükemmellik” şevk ve isteğini veren kimse! Lise sınıflarında iken hep “Rübab”ı okuyordum. Ömer Seyfettin Bu adam, şiiri kadar, ahlâkı ile de herkes için örnek bir insan oldu. Bu adam bir kahraman… Refik Halit Karay Fikret, benim için, kudurmuş bir deniz karşısında kayalar üzerinde yükselen altından bir ışık ve altından bir kuledir. Ben onu daima böyle düşündüm. Ahmet Haşim Kanaatimce, Fikret’in ölümünden bu yana, şiirimiz çok acıklı bir çöküntü içindedir. Parmak hesabı derken aruzdan da halk tabiriyle “Dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan da olduk.” Ali Kemal Tevfik Fikret'in Tarih-i Kadim'i yok mu, işte o, dünyada yapılması gereken bütün devrimlerin kaynağıdır... Mustafa Kemal Atatürk
İlginizi çekebilecek diğer biyografiler
Gündem
Galeriler
Testler
Tevfik Fikret düşünceleri ve eserlerleriyle Türk edebiyatının batılılaşmasını derinden etkileyen en önemli şairlerin arasında gelmektedir.){kind=link}