Hava Koşullarının Dünya Tarihini Değiştirdiği 10 Olay
20k
Okunma
35
Paylaşım
Sıcak hava dalgaları, kirli havalar, sel felaketleri, kasırgalar… Etki edilemeyen, düzenlenemeyen bir güç olan hava koşulları büyük ve küçük oranda birçok kez insanlığı etkilemiştir. Fakat bazen bir nokta öyle bir hava muhalefeti yaşanmıştır ki havanın bu etkisi dünya tarihini değiştirmiştir. Tüm insanlığa etki etmiştir. İşte Hava Koşullarının Dünya Tarihini Değiştirdiği 10 Olay...
1- Challenger Uzay Mekiği Kazası
28 Ocak 1986’da Cape Canerval, Florida’dan fırlatılan Challenger Uzay Mekiği kalkışından 73 saniye sonra yeryüzünden 15 km yükseklikte infilak etti. Mekiğin içerisindeki 5 NASA astronotu ve 2 araştırma uzmanı yaşamlarını yitirdiler. Rogers komisyonunun 32 aylık araştırmasından sonra kazanın, uzay mekiğinin katı yakıt roketlerinin güvenlik contalarının görevini yerine getirmemesinden kaynaklandığı belirtildi. Kalkış günü hava oldukça soğuktu ve birçok mühendis bu hava şartlarının ekipmanların çalışma için uygun olmadığını söyledi, fakat NASA’nın gözü karaydı ve kalkış yapılacak dedi. Amerikalıların yaklaşık %17’si kalkışı canlı izledi. Bunun nedeni ise araştırma uzmanı Christa McAuliffe’nin mekiğin içerisinde bulunmasıydı. Christa McAuliffe uzaydaki ilk öğretmen olacaktı. Kazanın yankısı çok büyük oldu. Amerikalıların %85’i 1 saat içerisinde kazadan haberdar oldu. Ülke çalkalanıyordu. Bu tarihi olay ileriki yıllarda da eğitimlerde ders konusu olarak okutuldu.
2- Donora Pusu
Donora Pusu, The New York Times’ın tabiriyle “Amerika tarihinin en feci hava kirliliği felaketlerinden birisidir”. 1948 yılında oluşan Donora pusu, sıcaklık terslemesinin sonucunda ortaya çıkmış bir pustur. Bölgedeki çinko işlem merkezinden çıkan Hidrojen flörür ve kükürt dioksit’in sisle birleşmesi sonucu ortaya müthiş bir zehir çıkmıştır. Bu pus duvarı Pensilvanya’yı 5 gün boyunca etkisi altına almıştır. Bu pus 20 kişiyi öldürmüş, 7000 kişiyi hasta etmiştir. 50 kişi de bu olaydan dolayı yakalandığı solunum yolları hastalığından dolayı ilerleyen zamanlarda yaşamını yitirmiştir. Bu pusu gerçekleştiren doğa olayı ise sıcaklık terslemesiydi. Bir diğer deyişle Isınan havanın yükselirken kendinden daha sıcak bir hava ile karşılaşması sonucu oluşan hava kirliliğiydi.
3- 1967 Detroit Halk Ayaklanması ve Sıcak Hava Dalgası
Amerika’da Cleveland ve Newark’da başlayan halk ayaklanması 5 günlük şiddetli bir kuşatmayla Detroit’te son bulmuştu. 43 ölü, 1,189 yaralı, 7300 tutuklu, 2000’den fazla harap edilen bina ve 60 milyon dolarlık bir hasar bu isyanın bilançosuydu. Binalar yakılmış, dükkanlar yağmalanmıştı. 1967 ayaklanmaları 1960 politik aktiviziminin bir devamı olarak görülüyordu. Fakat işin arkasında yatan asıl neden bu değildi. Şehirdeki sıcak hava dalgasından dolayı insanlar çılgına dönmüştü, sinir hastası olmuşlardı. Sadece sayılı kişilerin havalandırmaya sahip olduğu o dönemlerde insanlar camları açtıkça daha da terliyorlardı sinir harbi geçiren insanlar en sonunda bir nedenden dolayı ayaklanmıştır.
4- Kamikaze Tayfunları ve Kubilay Kan
13. yüzyılda Cengiz Han’ın torunu Kubilay Han, Japonya’yı ele geçirmek için bir deniz donanması harekete geçirdi. Fakat Moğol gemileri yolda 2 adet büyük tayfunla karşılaştılar. Bu iki tayfun daha sonraları “Kutsal rüzgar” ve “kamikaze” olarak adlandırıldı. Japonya’daki birçok rahip, özellikle Shinto rahipleri 1274 ve 1281’de Japonya’yı kurtaran iki doğa olayının duaları sonucu gerçekleştiğine inanıyorlardı. Tarihçiler ve bilim adamları yüzyıllar boyunca kamikaze tayfunlarının var olup olmadıklarını sorguladılar. Birçoğu fırtınaların hikaye olduğuna inanmıştı. Fakat en nihayetinde bilim adamları bu tayfunları oluşturabilecek bir fiziksel neden bulabildiler. Bu tayfunları Pasifik Okyanusundaki El Nino Salınımları oluşturmuştu.
5- Büyük Mississippi Seli ve Büyük Göç
Her şey 1926 yılında Mississippi’deki şiddetli yağmurlarla başlamıştı. Yağmur şiddetini yitirmedi ve 1927 yılında Mississippi nehri 145 yerden sınırlarını yardı, 70.000 km2’lik bir alana taştı. Oluşan selin bilançosu ise; 7 eyalette 246 can kaybı, 400 milyon dolarlık da bir maddi hasardı. Amerika tarihinin en yıkıcı nehir taşması felaketi olan Büyük Mississippi seli, birçok Afro-Amerikan’ı evinde etmiş hatta Mississippi nehrinin daha aşağı kısımlarındaki yaşayan insanların kuzeye göç etmelerine sebep olmuştur. Birçok insan kalıp evlerini yeniden inşa etmektense kuzeye sanayi bölgelerine yerleşmeyi tercih etmişlerdir. Büyük Mississippi Seli, 6 milyon Afro Amerikan’ın güneyden kuzeye göç ettiği Büyük Göç ’e sebep vererek kendi kadar önemli başka bir olayı başlatmıştır.
6- Long Island Savaşı ve Derin Sis
Eğer Long Island savaşındaki kuvvetli sis olmasaydı Amerika tarihi baştan aşağı değişebilirdi. 27 Ağustos 1776’da George Washington ve Avrupa ordusu Britanya Ordusu tarafından hezimete uğratılmıştı. Washington ve adamları Long Island’ın batısında sıkıştırılmışlardı. Ama birden 27 Ağustos’da bölgede çok şiddetli bir sis indi. Göz gözü görmüyordu. Washington bu sisin yardımıyla görünmez oldu ve doğu nehrini geçerek kalan ordusuyla birlikte Manhattan’a geçti. Koloni ordusu Long Island savaşında yenilmişti. Fakat, sis, karanlık, soğuk hava koloni ordusuna yardım etmişti, yeniden toparlandılar ve en sonunda Amerikan Bağımsızlık Savaşını kazandılar.
7- İspanyol Armadası ve Kasırga
Kral Phillip’in İngiltere’yi işgali beklediği gibi gitmemişti. 1588’de İspanyol Armada’sı 2 haftalık bir ağır savaştan sonra büyük darbe almıştı. İspanyol orduları dönüş planı yapıyordu ki kendilerini İrlanda kıyılarına saplanmış bir halde buldular. Çok büyük bir kasırga 24 tane gemiyi İrlanda kıyılarına saplamıştı. Bu kasırga genellikle “Protestan fırtınası” olarak anılır. İngilizler bunun tekrardan yapılanma için Tanrı tarafından gönderilen bir işaret olduğuna inanmışlardır. Tarihçiler bu kazayı deniz kuvvetlerindeki dönüm noktası olarak nitelendirirler. Protestan Fırtınası, İspanya'nın denizlerdeki hakimiyetini bitirmiş, İngilizleri ise batı dünyasının yeni süper gücü yapmıştır.
8- Sert Fırtınalar ve Fransız Devrimi
Tarihçiler Fransız Devrimini sert fırtınaların tetiklediğini söylerler. Evet Fransız devrimini yiyecek bulamamak etkilemiştir. Fakat, hasatın alınmasını etkileyen kötü hava şartları nerden geliyordu? Bilim adamları 200 yıl önce İzlanda’da patlayan Laki Yanardağının o bölgedeki hava şartlarını ve iklimi derin bir şekilde etkilediğini savunuyor. Bu yanardağ patlaması sadece Fransız devrimini etkilememiş, muson yağmurları döngüsünü başlatmış ve Mısır’da kıtlığa sebep olmuştur.
9- Maya Medeniyeti ve Kuraklık
Tarihçiler Meksika ve Kuzey Amerika’daki Maya Medeniyetinin kuraklık ve ormanları yok etmelerinden dolayı bittiğini savunmaktadırlar. Maya medeniyetinin yol yapımı ve şehirleşme çabalarıyla kestiği ağaçlar beraberinde kuraklığı getirmiş ve bir nesli yok etmiştir.
10- Rusya’daki Dondurucu Soğuk ve Nazi Almanya’sının Gerilemesi
Eylül 1941’de Adolf Hitler 2 milyon insanla Rusya’ya girmeye karar vermiştir. Napolyon’da aynı hatayı 1842’da Moskova’ya girmeye çalışarak yapmıştı. -40 derecelik soğuk ve açlık 450.000 Napolyon askerinin ölümüne yol açmıştı. O zamanlar dünyaya korku salan Hitler’in gözü çok karaydı ve Rusya’yı kış yaklaşsa da yenebileceğine emindi. Tabi ki Stalingrad’da bozguna uğrayan Hitler büyük bir kayıpla geri dönmek zorunda kaldı ve bu olay II. dünya savaşının dönüm noktası oldu.
İlginizi çekebilecek diğer galeriler
Gündem
Testler
Tarihi Olaylar