-
19.yüzyılda çin, yozlaşmış mançu hanedanının ve bürokrasinin elinde büyük bir çöküş yaşamaktaydı. en büyük sorun ingiliz emperyalizminin yerel yöneticileri satın alarak çin ticaretinde dilediğince at oynatmasıydı. hindistanda üslenen ingiliz tacirleri çin'e hint afyonu götürüp karşılığında çay ve gümüş aldıklari çok karlı bir çark kurmuşlardı. fakat bu zehir ticareti sonucunda onbinlerce çinli afyon müptelası olmuş, hayatları sönmüştü. halkını kanser gibi kemiren bu rezil ticaretin bir türlü engellenememesi üzerine çin imparatorunun sabrı en sonunda taştı. imparator en güvendiği memurlarından biri olan lin-tse-hsü'yü, bu ticaretin merkezi olan canton yöresine müfettiş olarak gönderdi. hsü yaptığı incelemelerde neredeyse tüm yerel memur ve yöneticilerin ingilizlerden rüşvet, afyon ticaretinden de pay aldığını gördü. hemen bir bürokrat temizliğine başlandı. ancak hsü, canton limanındaki afyon yüklü ingiliz gemilerine el koymaya kalkışınca kıyamet koptu. ticaretinin baltalanmasından hiç memnun kalmayan ingiltere zaten kavga aramaktaydı. bu olay istedikleri bahaneyi sağlamış oldu. 1839 yılında ingiltere çin'e savaş ilan etti.
buharlı savaş gemileri ve modern tüfeklerle sılahlı ingilizlere karşı çinliler kahramanca direndiyseler de başarılı olamadılar. ingiliz güçleri canton'u işgal etti, buharlı ganbotlar sarı ırmağa girerek hayati pirinç trafiğini kestiler. en sonunda ingilizler pekin'e çok kısa bir mesafedeki tientsin limanına asker çıkarınca çinliler yenilgiyi kabul etmek zorunda kaldı. 1842 de imzalanan nanking anlaşması çin'i stratejik hong kong limanını ingiltereye "99 yıllığına kiralamaya" ve afyon ticaretini serbest bırakmaya zorladı. çin ulusunun tarihindeki bu en aşağılayıcı yenilgi sadece çin ekonomisini çökertmekle kalmadı, hanedanın halk nezdinde zaten azalmış olan prestijini sıfıra indirerek tam 2 milyon kişinin hayatını kaybettiği 1856-66 taiping isyanı'na da zemin hazırlamış oldu.
Ve bu savaşta tarihin demirden yapılmış (ancak zırhlı değil) ilk savaş gemisi olan ingiliz doğu hindistan şirketi donamasının "nemesis" adlı yandan çarklı ganbotu da bu savaşta kullanılmıştır. -
Bu güzel özete eklemek istediğim bir nokta da şudur: afyon ticareti çin tarafından engellendikten sonra tüccarlar ingiliz hükümetine giderek savaş işgal etmesini isterler. İngiltere buna bütçesinin olmadığını ve altından kalkamayacaklarını belirtir. Bunun karşılığında tüccarlar rotchild ailesiyle görüşürler. Aile ingiliz hükümetine maddi destek sağlayacağını ve savaşa girmesini söyler. Ve savaş kazanılır. Hong kong 99 yıllığına ingilizlere bırakılır ancak yönetimi rothschildda olacaktır. Bunun sonucunda hsbc (hong kong shangai banking corporation) kurulur ve hong kong ingiliz sömürgesi ve rothschildların üssü olur.
Bu konuda 1 sayfada toplam 2 adet üst yorum vardır.