(Azerbaycan) Eskiden Sovyetler Birliği içerisindeydi. Bölünmüş bir ülke. Rus emperyalizmi tarafından... 19. Asırda ikiye bölündü. Ruslar Kuzey kısmını ele geçirdi. 1828'de İran'dan aldılar. Güney Kısmı bu güne kadar İran'ın elinde. Güney Azerbaycan'ın başkenti Tebriz. Tebriz'de Türkçe konuşanlar yaşar. Tüm Azerbaycan'da Türkçe konuşulur. Türk Halkı, Türk Dili ve Edebiyatı... Azebaycan Müziğini Türk Müziğinden ayırabilmek için Müzik ehli olmak gerek.

Azeri ile Türkçe, 60 Türk Dili içerisinden birbirine en yakın olanlarıdır. Azeriler Türk kökenlidir. Normal Türkler yani. Ama Türkiye'dekilerden ayrım olsun diye kendilerine Azeri diyorlar. Ama Tarih ve köken olarak aynı soydan, hepsi birlikte Orta Asya'dan 1000 ile 1100 yılları arasında Orta Doğu'ya göç etti. Bu arada Müslüman da olmuşlardı. İran, Anadolu ve Orta Doğu'ya yerleştiler. İran'a, Anadolu'ya, Azerbaycan'a ardından da Avrupa'ya vardılar. 1912 yılına kadar Balkanlar'da pek çok Türk yaşıyordu. Makedonya'da halen Türk var. Yani Azeriler de Türk.

Sovyet Diktatörü Stalin, Türk Birliği'ni sonsuza dek yıkmak istedi. Kültürel bölücülük siyaseti güttü.Cumhuriyetçiler ortaya çıkardı, tüm bu Cumhuriyetleri de Sovyetler Birliği'ne üye yapıldı. Özbekistan ve Azerbaycan gibi. Bunlar sözde cumhuriyetlerdi. Azemi bölmek için de cumhuriyetlerin halklarını karşılıklı ve zoraki göç ettirdi. Yani onları kendi sınırları içerisinde çürütmeye gitti. Sonra da Ermenilere Karabağ'ı verdiler. Hain bir siyaset yani. Bilerek ihtilaf oluşturdular. Potansiyel bir ihtilaf yaptılar ve başardılar da. Ermenistan Karabağ Bölgesi'ni 1992'de Rus yardımı ile işgal etti. Sonuçta bir milyon Azeri bölgeden kaçıp mülteci oldu. Propaganda Ermenilerin yararına idi. İslam Ülkesindeki zavallı Hristiyanlar.! Tam bir klişe yani. Haçlı seferleri gibi. Ermenilere hep zavallı olarak bakıldı. Hollanda'daki Azeriler protesto eylemi yaparak Hocalı Katliamı'na ilgi istedi. Bu olayın anısına Lahey'de heykel dikildi.

Ruslar egemen oldukları Türklere Türk tehtidinden kurtulduk diyebilmek için onlara başka isimler verdiler. Türk Birliği'nden o kadar korkuyorlardı. Yani Rus siyaseti hep bölücü idi. Her cumhuriyete ayrı kültür empoze ettiler. Ayrı alfabe kullandırarak yazışmalarını, kitaplarını okumalarını önlediler. Zira Azerbaycan'dan Çin sınırına kadar tüm Türkler Doğu Türkçe'si konuşuyordu. Türkiye Türkçesi farklı bir Türk dili. Hepsi birbiri ile iletişim kurabiliyordu. Ama Ruslar iletişim kurtmalarını istemediler. Alfabe farklı harflerle değiştirildi. Kültür değişikliği, opera binaları dikildi. Halbuki Rus Operası dinletiliyordu. Milli folklora ve giyime önem verilirdi. Her Cumhuriyetin farklı giysisi yaratıldı. Faklılaşma için her çareye başvuruldu. Amaç Türk Birliğini unutmaları idi. Başaramadılar, ama çok uğraştılar.

Stalin'in çizdiği sınırlar halen geçerli. Yani Stalin derin izler bırakarak Türkleri böldü. Azeriler Rusya ve İran'da tek toplum ve Türk olduklarını iyi biliyorlar. Türkiye ve Asya Türkleri ile kardeşler. Pan-Türkçülük yani tüm Türkler kardeş. Siyasi bir hayal ama kültürel bir duygu. Türkler siyasette gerçektir. Kendini ciddiye alan hiç bir Türk Lideri Orta Asya'yı feth ederim diye düş kurmadı. Rus müdahelesi İslam'ı sabotaj etti. Tarihi Camiiler restore edilse de Namaza kapatılıp tarihi eser haline getirildi.

( Dipçe: Sözler tamamen Hollandalı Türkolog; Prof. Alexander de Groot'e aittir. Sadece yazıya aktarma bana ait. )